The General Features of Epic and Lyrical Poetry in the Kurdish- Gorany (Hawrami) Dialect
DOI:
https://doi.org/10.21928/juhd.v7n3y2021.pp41-51Keywords:
Epic, Lyric, Gorani (Hawrami) dialect, Prosody, Metre, Rhythm, Rhyme, SyllabicAbstract
The well- known Russian orientalist and Kurdolog, V.F. Minorsky was the first researcher who classified Gorany Poetry into three literary genres: Epic, Religion, and Lyrical poetries.
Our study is included within the frame of research of the literature of the Gorani (Hawrami) dialect. Therefore, we attempted to investigate this topic through the poetic methods of the two literary genres: Epic and Lyric to indicate their high level style and aesthetic values.
References
حاكمى ،اسماعیل (2018) ، ادبیات غنایى ایران و انواع شعر غنایى ،چاپ دووەم ،تهران ،موسسە انتشارات دانشگاە .
مینۆرسكى ،ڤلادیمیر (1944) ،ادبیات نوسراو بە زمانى گۆران ،وەرگێڕانى :ناجى عباس ، گۆڤارى گەلاوێژ :1944 ،ژمارە 8،سلێمانى .
محەمەد، ئەنوەر (2018)،لیریكاى شاعیرى گەورەى كورد مەولەوى ،چاپى چوارەم ،سلێمانى ،ناوەندى چاپ و بڵاوكردنەوەى ئەندێشە .
خەزنەدار،مارف، (2010) ،مێژووى ئەدەبى كوردى بەرگى دووەم ، چاپى دووەم ،هەولێر،چاپخانەى ئاراس .
هاكوپیان ،گ.پ.اكوپف (2007) ،الكورد و الگوران ،ترجمە عن الفارسیە نزار ایوب گولى ،الطبعە الاولى ،دهوك ،مطبعە خانى .
موكرى ،محمد ،(1966) بیژن و منیجە بزبان گورانى ،چاپ اول ،پاریس ،از انتشارات مركز تتبعات علمى وزارت معارف فرانسە.
موكرى ،محمد،(2002)،اسگوره ببڕبیان (بلهجه ء گورانى) دفترهاى آسیایى ، چاپ اول ،پاریس ،از انتشارات انجمن آسیائى پاریس لوون -چاپ بترز.
گۆدەرزى ،سیاوەش ،(2013)،شانامەى كوردى چیرۆكى ڕۆستەم و زۆراب چوار دەقى جیاواز و یەك چیرۆك ،چاپى یەكەم ،هەولێر ،دەزگاى چاپ و بڵاوكردنەوەى ئاراس .
كاكەیى ، هەردەوێڵ (2013)،داستانى بارام و گوڵئەندام ،چاپى یەكەم،سلێمانى ، چاپخانەى كەمال .
قوبادى ،خانا ،(1975) ،شیرین و خسرەو ،ساغكردنەوەى محمدى مەلاكریم ،چاپى یەكەم ،بەغدا ،چاپخانەى كۆڕى زانیارى كورد.
قوبادى ،خانا،(2006)،یوسف و زڵێخا ، بوژانەوە و لێكدانەوەى حەكیم مەلاساڵح ،چاپى یەكەم ،هەولێر ،چاپخانەى وەزارەتى پەروەردە .
قوبادى ،خانا ،(2011)، سوڵتان ئیبراهیم و نۆش ئافەرین ، كۆكردنەوە و داڕشتنەوەى حەمەڕەشى ئەمینى چاپى یەكەم،هەولێر،دەزگاى چاپ و بڵاوكردنەوەى ئاراس .
قوبادى،خانا،(2011) ، لەیلا و مەجنوون ، ساغكردنەوە و ئامادەكردنى غەفار ئیبراهیمى ، چاپى یەكەم،سلێمانى ،چاپخانەى شڤان .
حاكمى (د.اسماعیل حاكمى ) :2018 : ادبیات غنایى ایران و انواع شعر غنایى :موسسە انتشارات دانشگاە تهران :چاپ دووم .
داد (سیما داد ): 1390 : فرهنگ اصطلاحات ادبى :انتشارات مروارید تهران:چاپ پنجم .
سبزیان +كزازى (سعید سبزیان م. + د.میرجلال الدین كزازى ) :1388 : فرهنگ نظریه و نقد ادبى : انتشارات مروارید :چاپ اول .
هاڵبێرگ (پیتەر هاڵبێرگ ) :2018 : تیۆرى ئەدەبى و شێوازناسی :ئامادەكردن و وەرگێڕانى ئەنوەر قادر محەمەد :ئەندێشە بۆ چاپ و بڵاوكردنەوە :چاپى سێهەم .
محمدپور ،عادل ،(1392)،طرح جریان شناسى شعر كُردى هورامى از ابتدا تا بە امروز ،چاپ اول،تهران ،نشر احسان .
محەمەد،ئەنوەر ، (2007) ،مۆتیڤى پایز لە شیعرەكانى بێسارانیدا ،گۆڤارى زانكۆى سلێمانى ژمارە 20 2007 بەشى(B) .
شمیسا ،سیروس ،(1390) ،مكتب هاى ادبى ،چاپ هشتم ، تهران ،نشر قگره .
محمدپور ،عادل ، (1381) تحلیل انتقادى سبك شناسى اشعار بیسارانى سرودخزان ،چاپ اول،مریوان،زریبار .
فەرهەنگى ئینسكلۆپیدیایى ئەدەبى" سەرپەرشتیاران :ڤ.م .كۆژیڤنیكۆڤ و پ . ئا . نیكۆڵایێڤ "ئینسكڵۆپیدیاى سۆڤییەتى " ، مۆسكۆ ، 1987 ، ل 10 ،(بە زمانى ڕووسى) .
صفریان+سجادى،كامل +سیده زهرا ،(1390)،صیدى عاشقانه سراى اورامان ،چاپ اول ،سنندج ،انتشارات تاڤگە .
محەمەدپوور ،عادل ،(1388)،سۆزى لیریكا لە ئەزموونى شیعرى كوردیدا ،چاپى یەكەم ،تاران ،نشر احسان .
سەعید،شاهۆ ،(2004)، شیعر و سیمانتیكاى ریتم ،گۆڤارى ئایندە ژمارە 53 2004 .
حەبیبى ،عەبدوڵڵا ،(1395) ،دیوانوو بێسارانى ،چاپى یەكەم ، سنندج،انتشارات كردستان .
مەلاصاحب،دانا ،(1968) ،پیرشالیارى زەردەشتى وە هەندێ لە بوێژ و پیاوە بەناوبانگەكانى هەورامان،چاپى یەكەم ،بەغدا ،چاپخانەى شفیق .
محەمەد،ئەنوەر ،(2008) ،سیمبۆڵى دیاردەكانى جوانیى ژن لاى بێسارانى ،مجلە الاستاذ ،العدد 77 لسنە 2008 .
محەمەدپوور،عادل ،(2012)، ڕەنگاڵە ،چاپى یەكەم ،سلێمانى چاپخانەى ئاكام .
جمشیدى ،رچا (1390)،قالب هاى ویژە در ادبیات یارسان ،گۆڤارى زرێبار ژمارە 64.
مینۆرسكى ،ڤلادیمیر (1944) ،ادبیات نوسراو بە زمانى گۆران ،وەرگێڕانى :ناجى عباس ، گۆڤارى گەلاوێژ :1944 ،ژمارە 8،سلێمانى .
محەمەد، ئەنوەر (2018)،لیریكاى شاعیرى گەورەى كورد مەولەوى ،چاپى چوارەم ،سلێمانى ،ناوەندى چاپ و بڵاوكردنەوەى ئەندێشە .
خەزنەدار،مارف، (2010) ،مێژووى ئەدەبى كوردى بەرگى دووەم ، چاپى دووەم ،هەولێر،چاپخانەى ئاراس .
هاكوپیان ،گ.پ.اكوپف (2007) ،الكورد و الگوران ،ترجمە عن الفارسیە نزار ایوب گولى ،الطبعە الاولى ،دهوك ،مطبعە خانى .
موكرى ،محمد ،(1966) بیژن و منیجە بزبان گورانى ،چاپ اول ،پاریس ،از انتشارات مركز تتبعات علمى وزارت معارف فرانسە.
موكرى ،محمد،(2002)،اسگوره ببڕبیان (بلهجه ء گورانى) دفترهاى آسیایى ، چاپ اول ،پاریس ،از انتشارات انجمن آسیائى پاریس لوون -چاپ بترز.
گۆدەرزى ،سیاوەش ،(2013)،شانامەى كوردى چیرۆكى ڕۆستەم و زۆراب چوار دەقى جیاواز و یەك چیرۆك ،چاپى یەكەم ،هەولێر ،دەزگاى چاپ و بڵاوكردنەوەى ئاراس .
كاكەیى ، هەردەوێڵ (2013)،داستانى بارام و گوڵئەندام ،چاپى یەكەم،سلێمانى ، چاپخانەى كەمال .
قوبادى ،خانا ،(1975) ،شیرین و خسرەو ،ساغكردنەوەى محمدى مەلاكریم ،چاپى یەكەم ،بەغدا ،چاپخانەى كۆڕى زانیارى كورد.
قوبادى ،خانا،(2006)،یوسف و زڵێخا ، بوژانەوە و لێكدانەوەى حەكیم مەلاساڵح ،چاپى یەكەم ،هەولێر ،چاپخانەى وەزارەتى پەروەردە .
قوبادى ،خانا ،(2011)، سوڵتان ئیبراهیم و نۆش ئافەرین ، كۆكردنەوە و داڕشتنەوەى حەمەڕەشى ئەمینى چاپى یەكەم،هەولێر،دەزگاى چاپ و بڵاوكردنەوەى ئاراس .
قوبادى،خانا،(2011) ، لەیلا و مەجنوون ، ساغكردنەوە و ئامادەكردنى غەفار ئیبراهیمى ، چاپى یەكەم،سلێمانى ،چاپخانەى شڤان .
حاكمى (د.اسماعیل حاكمى ) :2018 : ادبیات غنایى ایران و انواع شعر غنایى :موسسە انتشارات دانشگاە تهران :چاپ دووم .
داد (سیما داد ): 1390 : فرهنگ اصطلاحات ادبى :انتشارات مروارید تهران:چاپ پنجم .
سبزیان +كزازى (سعید سبزیان م. + د.میرجلال الدین كزازى ) :1388 : فرهنگ نظریه و نقد ادبى : انتشارات مروارید :چاپ اول .
هاڵبێرگ (پیتەر هاڵبێرگ ) :2018 : تیۆرى ئەدەبى و شێوازناسی :ئامادەكردن و وەرگێڕانى ئەنوەر قادر محەمەد :ئەندێشە بۆ چاپ و بڵاوكردنەوە :چاپى سێهەم .
محمدپور ،عادل ،(1392)،طرح جریان شناسى شعر كُردى هورامى از ابتدا تا بە امروز ،چاپ اول،تهران ،نشر احسان .
محەمەد،ئەنوەر ، (2007) ،مۆتیڤى پایز لە شیعرەكانى بێسارانیدا ،گۆڤارى زانكۆى سلێمانى ژمارە 20 2007 بەشى(B) .
شمیسا ،سیروس ،(1390) ،مكتب هاى ادبى ،چاپ هشتم ، تهران ،نشر قگره .
محمدپور ،عادل ، (1381) تحلیل انتقادى سبك شناسى اشعار بیسارانى سرودخزان ،چاپ اول،مریوان،زریبار .
فەرهەنگى ئینسكلۆپیدیایى ئەدەبى" سەرپەرشتیاران :ڤ.م .كۆژیڤنیكۆڤ و پ . ئا . نیكۆڵایێڤ "ئینسكڵۆپیدیاى سۆڤییەتى " ، مۆسكۆ ، 1987 ، ل 10 ،(بە زمانى ڕووسى) .
صفریان+سجادى،كامل +سیده زهرا ،(1390)،صیدى عاشقانه سراى اورامان ،چاپ اول ،سنندج ،انتشارات تاڤگە .
محەمەدپوور ،عادل ،(1388)،سۆزى لیریكا لە ئەزموونى شیعرى كوردیدا ،چاپى یەكەم ،تاران ،نشر احسان .
سەعید،شاهۆ ،(2004)، شیعر و سیمانتیكاى ریتم ،گۆڤارى ئایندە ژمارە 53 2004 .
حەبیبى ،عەبدوڵڵا ،(1395) ،دیوانوو بێسارانى ،چاپى یەكەم ، سنندج،انتشارات كردستان .
مەلاصاحب،دانا ،(1968) ،پیرشالیارى زەردەشتى وە هەندێ لە بوێژ و پیاوە بەناوبانگەكانى هەورامان،چاپى یەكەم ،بەغدا ،چاپخانەى شفیق .
محەمەد،ئەنوەر ،(2008) ،سیمبۆڵى دیاردەكانى جوانیى ژن لاى بێسارانى ،مجلە الاستاذ ،العدد 77 لسنە 2008 .
محەمەدپوور،عادل ،(2012)، ڕەنگاڵە ،چاپى یەكەم ،سلێمانى چاپخانەى ئاكام .
جمشیدى ،رچا (1390)،قالب هاى ویژە در ادبیات یارسان ،گۆڤارى زرێبار ژمارە 64.
Downloads
Published
2021-08-08
How to Cite
Mohammad, A. Q., & Abdulrahman, L. Q. (2021). The General Features of Epic and Lyrical Poetry in the Kurdish- Gorany (Hawrami) Dialect. Journal of University of Human Development, 7(3), 41–51. https://doi.org/10.21928/juhd.v7n3y2021.pp41-51
Issue
Section
Articles
License
Copyright (c) 2021 Anwar Qader Mohammad, Lhon Qadr Abdulrahman
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
